Jesus ser

 

7. s. i treeiningstida III. 24.07.2022
Salhus kyrkje
Mark 5, 25-34

I dag er ikkje poenget at denne mannlege presten skal fordjupe seg i kvinnesjukdomar. Det veit eg veldig lite om. Men vi les alle om kvinna som hadde hatt blødningar i 12 år. Det er forferdeleg lenge.
Det går an å male ut korleis dette må ha vore for henne. Det går an å fantasere om tankane hennar. Om fortvilinga hennar. Om korleis andre såg på henne, i den grad dei visste kva som eigentleg var plaga hennar. Det er kanskje grunn til å tvile på at det var så veldig mange. For når eg, som mann i vår tid, veit så pass lite om kvinnelege blødningar, så er det ingen grunn til å tru at mennene i krinsen rundt Jesus hadde meir enn ein svak aning om kva dette dreia seg om.

Men at kvinna var ei som hadde problem, også utover det reint medisinske, det treng vi ikkje tvile på. Likevel får vi eit glimt av ei dame som hadde ressursar som synest å vere noko i overkant av det vi må tru var vanleg. For vi høyrer om mange legebesøk. Truleg gjennom ei lang rekkje år. Legebesøk som hadde kosta, både pengar og frimot. Og ikkje minst liding. Det hadde kosta så mykje at ho no hadde brukt opp alt ho eigde, utan å få hjelp.

Så kjem Jesus inn på arenaen hennar.
Jesus er eigentleg ute i heilt anna ærend. For ein mann med høg posisjon i lokalsamfunnet hadde, om ikkje kasta seg over Jesus, så i alle fall kasta seg ned framfor han.
Det var synagogeforstandaren Jairus. Dotter hans, som var fødd same året som kvinna sine blødningar starta, altså var jenta 12 år; denne unge jenta var sjuk, og heldt på å døy. Jairus var difor enno meir desperat enn den blødande kvinna. Jesus slo følgje med Jairus og var på veg til heimen hans i lag med ei stor folkemengd som ville sjå kva Jesus kunne utrette.

Midt mellom alle folka på veg til den dødssjuke 12-åringen, går altså kvinna vi har fokus på nett no.
Det står å lese om henne i vår tekst for denne søndagen: «Ho hadde fått høyra om Jesus, og no kom ho bakanfrå i folkemengda og tenkte: Om eg så berre får ta i kleda hans, bli eg frisk. Då stansa blodet med ein gong, og ho kjende det på seg at ho var lækt og kvitt plaga»

Underet hende. Krafta gjekk ut frå Jesus. Han merka det. «Kven var det som rørte ved kleda mine?» spør han.
Ubegripeleg og uforståeleg for oss som høyrer og les.

Eit regelrett mirakel utan at Jesus såg ut til å vite kva som hende. Men noko skjedde.
Det einaste teksten opnar opp for er at dette har med tru å gjere.
Kvinna si tru på Jesus. Jesus sa til henne som ikkje blødde lenger etter 12 år med store plager: «Trua di har frelst deg, dotter.»

Jesus gjorde ikkje kvinna frisk fordi ho bad han om noko. Men fordi ho trengde seg fram og rørte ved han. Tok på kappa hans. Bakanfrå. Utan augekontakt. Utan rop og skrik. Ikkje ei einaste lita forsiktig bøn eingong.
Men ho trudde.

Og Jesus var der. Han merka krafta som gjekk ut frå han. Den lækjande krafta.
Først då er det at kontakten mellom Jesus og kvinna oppstår: «Jesus såg seg om etter den som hadde gjort det.»

No er vi ved det eine av to brennpunkt i tekstordet vi samlar oss rundt.

Jesus såg!
Jesus såg kvinna som kraup inn på han bakanfrå i ei tettpakka folkemengd.

Eg har lyst til å gjere dette til eit hovudpoeng for oss alle denne søndagen.
Jesus ser oss.
Nokre av dykk føl kanskje med på dei daglege bibellesingane som er sette opp av Bibelselskapet. I avisa Vårt Land er det kvar dag skrive nokre korte tankar over desse utvalde tekstane som gjerne peikar fram mot det som skal vere preiketekst på søndagen som etter kvart nærmar seg.
Sist torsdag høyrde vi frå 1. Mos 16 om Hagar. Trælkvinna som fødde ein son til Abram fordi Sara, den gamle kona hans, enno ikkje hadde vorte mor, endå Gud hadde lova at det skulle skje. Sara nærma seg no 90 år.
Hagar fekk vite at ho, som hadde vore så audmjuka gjennom livet som barnlaus trælkvinne, ho var no med barn.
Den 86 år gamle Abram var barnefaren, og barnet ho venta skulle få namnet Ismael.
Då kan vi også lese at Hagar sjølv sette sitt namn på Gud som ho forstod hadde styrt hendingane slik at sonen Ismael snart skulle bli fødd: «Då sette ho dette namnet på Herren som hadde tala til henne: «Du er ein gud som ser meg. For ho sa: Har eg her verkeleg sett han som ser meg?» (1.Mos. 16,13)

Ein Gud som ser.
Gud ser Hagar. Vi veit også at Gud til slutt såg 90 år gamle Sara. Sara som lo i si vantru då ho fekk vite at ho skulle bli mor, 90 år gammal.
Og Gud såg Abram. Han lo ikkje. Han trudde. Ei tru som vi andre stader i NT kan lese hadde enorme konsekvensar for den kristne teologien. Vi kan ikkje gå i djupna rundt dette nett no, men eg minner om Rom 4,3: «For kva seier Skrifta? Abraham trudde Gud, og difor reknar Gud han som rettferdig.»

Jesus såg. Han såg den blødande kvinna som hadde rørt ved han i tru.

Og no er det tid for å leggje til: Jesus som såg – han ser enno. Jesus ser i dag.

Jesus ser alle slike som kvinna vi møtte i den store flokken av folk som var på jakt etter sensasjon. Dei ville sjå om dotter til Jairus kunne bli frisk.
Det hende. 12-åringen reiste seg på Jesu ord: «Talita kumi! – Det tyder: Vesle jente, eg seier deg, stå opp!» (Mark. 5,41)

Men viktigare nett no, er at Jesus ser vanlege menneske her i Salhus, i Åsane eller i Bergen, som er oversett av samfunnet rundt oss. Menneske som har det vondt. Som blør. Ikkje fordi dei er plaga av ein kvinnesjukdom, kanskje, men dei blør av usynlege sår som andre har påført dei. Både kvinner og menn. Folk i samfunnet sin periferi som strevar med livet sitt av så mange grunnar. Som ikkje vert forstått. Som møter motgang og motstand eller fiendskap og hat. Jesus ser.

Og han ser på alle med det som kanskje er den største mangelvare:
Han ser med respekt.

Tygg litt på dette ordet respekt.  Det er samansett av to deler: Re = på nytt. Om att.
Spekt kjem av spectare = å sjå. Respekt er å sjå på nytt.

Sjå på nytt. Jesus ser oss på nytt. Han ser vår tru. Ei tru som kanskje ikkje er så stor at vi vågar å rope på han. Eller å be til han. Men han ser når vi vågar oss nær han. Inn i kyrkja. Lyttande. Kanskje vågar vi oss fram til nattverdbordet. Skjelvande på kne strekkjer vi ut handa og tek i mot. I tru og med respekt, også for oss sjølve.

Vågar vi, vi som kanskje kjenner oss litt ovanpå her i kyrkja, fordi vi har gått her så ofte, vågar vi så sjå på nytt på våre eigne liv. Sjå på oss sjølve om vi skulle vere ute av kurs på ein eller anna måte.

Ein studiekamerat, kjenning og kollega som eg gjekk lag med på MF gjennom meir enn 7 år, har skrive fleire svært oppbyggelege bøker. Han heiter Kjell Nyhus, og er mest kjend som fengselsprest. Ei bok frå fengselsmiljøet heiter «Hvis jeg har en sjel.» Ein stad i den boka finn eg ei talande setning til meg, som gjer at eg treng å sjå mitt liv på nytt. Kjell seier: «Meg er det ingen som bedømmer, jeg er min egen dommer, og den dommeren kan bestikkes.»

Ein slik tanke hjelper meg til å revurdere tankane om mitt liv. Om det ingen andre enn eg kjenner til av det som bur inne i meg.
Alt dette som Jesus ser.
Eg ber stilt inne i meg: Kjære Jesus – Sjå på meg ein gong til på nytt. Sjå på meg med dine kjærlege augo, som ein sann dommar som ikkje kan bestikkas, men som kan frikjenne, fordi du sjølv tok min dom på deg.

Dette er mi tru. Trua – som er det andre brennpunktet i tekstordet i dag. Den frelsande trua. Tru på han som ser. Han som kjenner. Han som lækjer. Han som frelser. Han som kan gje oss alle av sin fred. Eg kviler i orda Jesus sa til den blødande kvinna som vart frisk att: «Trua di har frelst deg, dotter. Gå i fred.»
                                                                                                                    AMEN