- eg har elska dykk

4.s. i påsketida. II. 22.april 2018
Hamre kyrkje
Johs 13, 30-35

Til alle tider har det vore det vi på godt norsk kallar for ”møkkajobbar”. Arbeid det knyter seg lite prestisje til. Ofte er det arbeid som er lågt betalt. Det kan gjerne òg vere tungt og slitande arbeid. Men det er ting som må gjerast. Om det ikkje vert gjort, stoggar samfunnet opp. Difor er det så synd at den type arbeid har så negativ klang. Det er leit at så få vil gå inn i dette.

Som sagt – slik har det vore til alle tider. Også på Jesu tid.
Ein av møkkajobbane den gongen var eit arbeid fine folk overlet til tenarar og slavar; nemleg å vaske føtene til gjestar som kom på besøk i ein heim. Gjestane steig inn i huset, støvete og sveitte og med skitne føter som i opne sandalar hadde traska på gater og vegar som så langt frå var reine og skinande.
Då var det vanleg at slavane og tenarane kom til. Dei hadde med seg vaskefat og handdukar og gjorde ein av møkkajobbane i tida – fotvaskinga.

På denne søndagen møter vi Jesus slik det er fortalt om han i det 13.kap i Johs.evang. Han er i ein viktig samtale med læresveinane.
Men vi har ikkje lese det som er fortalt i innleiinga av dette kapitlet. Der står det å lese om korleis Jesus utførte denne møkkajobben. Han – meisteren og herren – la seg på kne framfor læresveiane og vaska føtene deira. Den eine etter den andre vaska han. Han vaska Peter til protestar og diskusjon. Han vaska dei andre. Han vaska Judas. Svikaren. Judas som han så sette seg til bords med og delte brødet med, nattverdbrødet, før Judas strauk på dør for å gjere si vonde gjerning. Svike Jesus. Peike han ut og gje han over til soldatane for tretti sølvpengar.

Dette er bakteppet eller bakgrunnen for samtalen vi i dag har lese. Samtalen mellom Jesus og læresveinane hans. Samtalen der Jesus kjem med dei utfordrande orda:
”- Eit nytt bod gjev eg dykk: De skal elska kvarandre. Som eg har elska dykk, skal de elska kvarandre. På det skal alle skjøna at de er mine læresveinar: at de har kjærleik til kvarandre.»

Elske kvarandre. Det er eit bod. Slik vil Jesus at vi skal leve i lag. Vi skal elske kvarandre.

Kristendom er kjærleikens religion. Kristen tru er å tru på han som elska. Høgare og sterkare enn nokon har gjort, elska Gud. Gud elska ved å ofre. Gud elska ved å ofre Jesus – sin einaste son for menneske som rett og slett ikkje var elskverdige.
Og slik Gud elska, slik elska også Jesus.  Jesus demonstrerte for oss kva kjærleik betyr. Det er så mykje meir enn ord. Det er så mykje meir en kjensler. Å elske er noko aldeles anna enn erotikk, sjølv om mange vil kople nettopp desse to omgrepa saman.
De skal elska kvarandre. Som eg har elska dykk, skal de elska kvarandre.

Åra har gått sidan den fæle terroren ramma oss på Utøya og i Oslo i 2011.
Vi veit at nettopp her på Osterøy fann vi offer for desse ugjerningane.
Men eg trur likevel at mange av oss enno hugsar eit kort sitat som gjekk verda over nokre dagar seinare. Kronprins Haakon heldt ein fabelaktig god tale ein av dei første dagane etter at mannen med hatet hadde gjort sine ugjerningar.
«I kveld er gatene fylt av kjærlighet»  sa kronprinsen den gongen. Og Haakon snakka sant, akkurat den dagen.

Men er orda hans sanne i dag, snart sju år seinare? Er det kjærleik som fyller mannen i gata i dag? Er det kjærleik vi viser kvarandre?

Jesus viste oss kva sann kjærleik er. Først ved å gjere ein møkkajobb som få likte å gjere. Men deretter – og langt sterkare – ved å gå i døden for alle menneske, både for dei som elska han og for dei som hata han.
Som eg har elska dykk, skal de elska kvarandre.

Slik Jesus viste oss det, slik skal også vi gjere!

Kva gjer vi? For det første: Mange av oss gjer rett og slett ikkje møkkajobbane. Vi er for fine til det. Vi giddar ikkje. Vi orkar ikkje. Sjølv om det er viktige jobbar som nokon må gjere til beste for fellesskapet vi alle nyt godt av, så nektar mange å jobbe med det dei opplever som lite attraktivt.  Vi går heller på NAV.
Men endå verre: Det kjem folk til oss som meir enn gjerne vil gjere det mange nordmenn synest dei er for gode til. Folk frå land nær oss, eller folk frå land langt borte. Folk som ber til vår felles Far i himmelen og folk som ber til Allah. 

Og når dei kjem, bl.a for å gjere jobbar vi ikkje vil gjere sjølve,  møter vi dei ofte på uanstendig vis. Vi møter nokre av dei utan velkomst. Utan kjærleik. Av og til med hat.

Set deg ned ved PC’en din når du kjem heim. Klikk deg inn på eit avisoppslag som omhandlar innvandrarar, og sjå kva folk skriv i kommentarfeltet. Ikkje ein og annan skribent. Men flokkar av folk.  Mykje av dette har ei form som eg ikkje vil sitere frå ein preikestol i ei kyrkje. Men du kan lese det sjølv – om du orkar.

"I kveld er gatene fylt av kjærlighet" sa kronprins Haakon.
Som eg har elska dykk, skal de elska kvarandre, sa Jesus.

Frå kyrkja si side er vi framleis stolte over det vi såg av det norske folk i møte med terroren.
Og i dag er det heldigvis slik at eit stort fleirtal av folket med glede ser at det blømer rundt oss når vi får kollegaer på kontoret ved sida av mitt, som ekspeditørar i butikken, eller som sjåfør på bussen vår; kollegaer som kom hit utanfrå og som hjelper oss med å gjere landet vårt til ein endå betre stad å bu. Ikkje berre ved å gjere møkkajobbane for oss, men like mykje for å fylle opp dei tomme rom der arbeidskraft trengst, og for å gjere samværet rikare for oss alle.

Dette er å elske kvarandre. Å helse velkomen, Ta i mot med opne dører.
Men det er mykje meir som også handlar om å elske kvarandre.

Kyrkjemøtet vart avslutta i veka som gjekk. Ved avslutninga av kyrkjemøtet den 16.april, var det siste dei gjorde å sende ein gripande og samrøystes resolusjon til vår statsminister. Denne hadde overskrifta «Vis gjestfrihet»
Eg vil sitere litt frå dette som vårt topporgan i kyrkja vår nettopp har lagt inn over oss alle gjennom denne meldinga til statsministeren:

Europa lammes av økende fremmedfrykt. Gjerder settes opp. De fleste kommer seg ikke videre. Redde og slitne drives de fra skanse til skanse. Flyktningkrisen er ikke i Norge. Vi tok imot ca. 3000 kvoteflyktninger i fjor. Flyktningene kommer til Hellas, Italia, Libanon, Uganda og andre naboland til de konfliktfylte områdene.
…
Kirken er en håpsbevegelse. Den skal være en protestbevegelse mot urett. Det er mange som er redde, men den oppstandne Jesus sa til sine disipler: Frykt ikke! Fatt mot!
I en verden der mange lider er ikke svaret å distansere seg fra lidelsene og bygge murer. Kirken kan ikke leve med det!
………..
Derfor sier vi til folk og menigheter:
Vis gjestfrihet! Vær håpets stemme og hender!
Vis mot og engasjement, i lokalsamfunnet og i samfunnsdebatten!
Kjære statsminister:
Vær modig! Vis gjestfrihet i ord og handling. Sørg for en anstendig flyktning- og asylpolitikk.
Det dere gjør mot en av disse mine minste gjør dere mot meg, sa Jesus til oss.

Så tilbake til det vi har lese i tekstordet i dag:

Som eg har elska dykk, skal de elska kvarandre, sa Jesus.
Lista ligg høgt når vi skal elske kvarandre. Han elska ved å gå i døden for oss. Han elska ved å bere syndene våre med seg inn i dommen. Han elska med ei kraft som var stor nok  til å vinne over dødsriket og kreftene der og stige ut  att i lyset og dagen frå gravmørket.
 Ein slik kjærleik er overmenneskeleg. Den er guddommeleg. Ingen av oss vil makte fullt ut å elske slik.

Men utfordringa frå Jesus er der like fullt. Vi skal ikkje flytte lista lågare. Vi skal heller strekkje oss høgare. Mot det fullkomne. Dit når vi ikkje før Jesus i sin nåde tek oss inn i sitt evige rike.

Til det skjer skal vi lytte til Meisterens ord. Som eg har elska dykk, skal de elska kvarandre

Og så skal vi minnast orda til han som ein gong skal verte kongen i landet vårt:
” I kveld er gatene fylt av kjærlighet”

 I dag og i kveld og i morgon må vi fylle gater og vegar, heimar og hus, kyrkjer og nasjonar med kjærleik. Det er bodet frå Jesus som i dag fornyar sitt kall til at vi skal vere hans læresveinar: ”- Eit nytt bod gjev eg dykk: De skal elska kvarandre. Som eg har elska dykk, skal de elska kvarandre. På det skal alle skjøna at de er mine læresveinar: at de har kjærleik til kvarandre.»

Amen