18. s. i treeiningstida. II – 22.09.24
Laksevåg krk. – Dåp
Matt, 8. 5-13
Ein offiser – ein sjuk tenestegut.
Ei tilnærming frå offiseren mot Jesus med bøn om at tenesteguten måtte bli
frisk.
«Og tenesteguten vart frisk i same stunda»
Altså ei søndagsforteljing om at Jesus hadde makt til å gjere sjuke friske. Den
gongen Jesus gjekk rundt mellom oss jordiske menneske i Israel, i byen Kapernaum.
Og så må vel dette bety at Jesu også kan gjere nokre av dei sjuke som bur, for
eksempel her i Bergen, friske om nokon ber Jesus sterkt nok om det.
Vel, vi kunne sjølvsagt laga ei preike
over det temaet i dag.
Men lat oss sjå nøyare etter i
bibeltekstane vi har lese i lag ved inngangen til denne gudstenesta. Kanskje er
det råd å finne ein litt raudare tråd som går att gjennom dei tre bibelavsnitta
vi har lese?
Vi høyrde nokre linjer lesne frå ei bok i
GT som heiter 1.Kongebok.
Kanskje ikkje kvar dag vi opnar den boka?
Der høyrde vi frå ei lang og stor bøn som den vise kong Salomo bad då han vigsla
det nybygde tempelet i Jerusalem.
Salomo bad til Gud, og han brukte m.a. desse orda: «Det kan òg henda at
framande som ikkje høyrer til Israel, folket ditt, kjem frå eit folk langt borte
for ditt namn skuld. For dei får nok høyra om ditt store namn, di sterke hand
og din utstrekt arm.» (1.Kong 8.41-42)
Altså: Kong Salomo går i forbøn for dei
framande – dei som ikkje er av Israels folk. Han ber om at Gud også må sjå til
og høyra bøner som stig opp til han frå dei som er utanfor dette folket. «-då må du høyra dei i himmelen der du
tronar og gjera alt det dei ropar til deg om!» (1. Kong 8,43)
Det er ei bøn som sprengjer grenser. Ei
bøn på tvers av grenser. Ei bøn som samlar, som inkluderer, som omfamnar
framande.
Nesten 1000 år før Kristi fødsel,
så bad altså kongen i Israel, Salomo, slik.
Kan vi i dag våge å spørje: Ville dei som styrer i landet i dag brukt liknande
ord om dei framande som har landegrenser inn mot dagens Israel?
Og: Kunne slike bøner gjeve eit betre tilvære for dei
mange som i dag bur nær dette landet som har makta å skaffe seg bitre fiendar,
nesten over heile verda?
Eg har ikkje eit klart svar på eit utruleg
vanskeleg, og aktuelt spørsmål. Men det er rørande å høyre desse 3000 år gamle kongorda
om framande som ber til Israels gud: «-då må du høyra dei i himmelen der du
tronar og gjera alt det dei ropar til deg om!»
Forholdet til framande er slett ikkje
enkelt.
Det veit i vår tid også. Det ser vi i nesten alle land i Europa. Det høyrer vi
er eit iltert tema når president snart skal veljast i USA.
Det som nesten høyrest idyllisk ut når vi
les korleis Salomo bad til Gud for dei framande, har heilt tydeleg vorte langt
meir grått og skuggefullt når vi vender mange sider i Bibelen og kjem fram til
NT.
Vi las om Paulus der. Den store misjonæren Paulus som
segla Middelhavet rundt og besøkte store og litt mindre byar i Europa for å
fortelje om Jesus.
Han var fleire stader i Hellas, og grunnla kyrkjelydar
der eit par tiår etter at Jesus ikkje lenger gjekk rundt på jorda.
Paulus veit at i verdshovudstaden, Roma, der er det på denne tida ei kyrkje.
Dit vil han reise, og skriv det brevet vi har i NT, og som vi las frå i dag.
Romarbrevet, eit viktig skrift til dei kristne i storbyen. Vi høyrer at han
eigentleg vil reise til Spania, og vil innom Roma på vegen dit frå Hellas der
han skriv brevet. Om han verkeleg kom til Spania er høgst usikkert, men at han
skreiv brev til Roma er bortanfor all tvil.
Og i det han skriv brukar han ord som
tydeleg viser at det er konfliktar, uro og bråk, også for Paulus. Han skriv altså frå Hellas. Til Roma. Han vil dit. Han vil til Spania. Nesten som norske charterturistar
i dag.
Men på si reise tar han ein omveg. Til Jerusalem. For
han har med seg ei gåve til dei fattige «mellom dei heilage i Jerusalem».
Innsamla midlar frå dei nye kyrkjene i Hellas.
Men i brevet til Roma er han audmjuk. Paulus
ber dei kristne i Roma om å be for seg. «-Be om at eg må bli berga frå dei vantruande
i Judea» (Rom 15,31)
Altså ikkje berre idyll. Men også frykt og redsel for kva han vil møte av uro
og ufred. Slik skal det ikkje vere. For Paulus har ei fredshelsing til
romarane: «Fredens Gud vere med dykk alle!» (Rom.15,33)
Vi lar Paulus og Roma kvile, og vender
tilbake til det vi las i evangeliet om offiseren i Kapernaum, og hans møte med
Jesus.
Kva er det som er så spesielt med denne offiseren, bortsett frå at han hadde
ein sjuk tenestegut som han gjerne ville skulle bli frisk?
Offiseren var ikkje israelitt. Han var
ikkje jøde. Han var frå Roma. Sendt ut frå keisaren som ein del av
okkupasjonsmakta som hadde nakketak på Israel den gongen. Keisaren som vi f.eks
møter i juleevangeliet når han byr at alle i Israel skulle skrivast i manntal.
Og vi hugsar korleis det gjekk med Josef og Maria då dei kom til Betlehem for å
skrive seg der.
Men altså – denne romerske keisarens mann,
ein romersk offiser i eit okkupert land, vender seg til Jesus. Til meisteren. Til
han som gjekk rundt og heldt mektige talar og gjorde under og teikn. Offiseren
var fortvila for tenesteguten sin. Han måtte bli frisk. Difor gjekk han til Jesus.
Han gjekk til Jesus, trass i at han i sanning var ein framand. Ein okkupant.
Ein undertrykkjar.
Og han forstod at det å gå til ein rabbi i
Israel for ein framand militær inntrengjar det var ikkje noko sjølvsagt.
Jesus sa han skulle kome på heimebesøk og
ha lækjedom med seg.
Offiseren, den framande, sitt svar gjev ekko den dag i dag: «Herre, … eg er
ikkje verdig at du kjem inn under mitt tak. Men sei berre eit ord, så blir
tenesteguten min lækt.»
Dermed kjem vi til det store poenget på
denne søndagen: Jesu ord om at framande skal leve i lag utan grenser. Dei skal
verte til eitt når alt ein gong blir fullkome. Når vi ikkje er i Israels rike.
Eller i Romarriket. Eller i EU . Eller i USA eller i Kina. Men i Guds evige
rike.
Som kristne har vi noko større i sikte. Det
er dette grensesprengande som vi har sett ved døypefonten denne søndagen: I
dåpen vart vi eitt med Kristus. I dåpen vart vi døypte inn i Jesus verdensvide
kyrkje, slik det lydde i dåpsritualet.
Borna som vart døypte i denne kyrkja i dag
har fått ein kurs mot dit vi ikkje skal vere framande. Men der vi er eitt rundt
festbordet i himmelriket.
Jesus såg på den framande, utanlandske militære
okkupanten, på offiseren.
Han lækte tenaren hans. Men det var ikkje det viktigaste.
Det viktigaste var at han opna ei dør for
oss som vi her og no kan kikka inn gjennom, og sjå mot det fullkomne. Det
evige. Der ingen er framande. Der våre bøner vert høyrt av Jesus og av Gud
Fader sjølv.
Då Jesus høyrde offiserens ord kjem dei
forløysande orda: «Sanneleg eg seier dykk: Ikkje hos nokon i Israel har eg
funne slik ei tru. Og det skal de vita: Mange skal koma frå aust og frå vest og
sitja til bords med Abraham og Isak og Jakob i himmelriket.» Matt. 8,10-11)
AMEN